Πιστοποιητικό νόσησης και προσβασιμότητα σε δημόσιους και κοινόχρηστους χώρους – Τα μέτρα που ισχύουν (ΚΥΑ)

Άλλαξε η ισχύς του πιστοποιητικού νόσησης, με τη διάρκειά του να είναι πλέον τρίμηνη.

• Όπως προβλέπεται στη σχετική ΚΥΑ με τα νέα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοϊού στο σύνολο της Επικράτειας για το διάστημα από τη Δευτέρα, 13 Δεκεμβρίου 2021 έως και τη Δευτέρα, 20 Δεκεμβρίου 2021 και ώρα 06:00, αλλάζει η ισχύς του πιστοποιητικού νόσησης, το οποίο πλέον θα διαρκεί για 90 ημέρες και όχι για 6 μήνες.
• Αν το πιστοποιητικό έχει λήξει τότε ισχύουν όλοι οι περιορισμοί που ισχύουν για τους ανεμβολίαστους.

Αναλυτικά το άρθρο 9 της απόφασης αναφέρει:

• «Το πιστοποιητικό νόσησης εκδίδεται μόνο κατόπιν εργαστηριακού ελέγχου με τη μέθοδο PCR για κορωνοϊό COVID-19, εντός τριάντα (30) ημερών μετά από τον πρώτο θετικό έλεγχο και η ισχύς του διαρκεί έως ενενήντα (90) ημέρες μετά από αυτόν με την επιφύλαξη των δύο επόμενων εδαφίων.
• Ειδικώς, τα πιστοποιητικά νόσησης που εκδόθηκαν από τις 13.6.2021 έως και τις 31.10.2021 είτε κατόπιν εργαστηριακού ελέγχου με τη μέθοδο PCR είτε κατόπιν ελέγχου με τη χρήση ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου κορωνοϊού COVID-19 (rapid test) παραμένουν σε ισχύ σύμφωνα με τα ισχύοντα μέχρι τη δημοσίευση της παρούσας.
• Η ισχύς των πιστοποιητικών νόσησης που εκδόθηκαν από την 1η.11.2021 έως και τις 4.12.2021 είτε κατόπιν εργαστηριακού ελέγχου με τη μέθοδο PCR είτε κατόπιν ελέγχου με τη χρήση ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου κορωνοϊού COVID-19 (rapid test) διαρκεί ενενήντα (90) ημέρες.
• Ο πρώτος θετικός έλεγχος διενεργείται από α) δημόσια αρχή σύμφωνα με την οικεία νομοθεσία ή β) εργαστήρια αναφοράς δημόσια ή ιδιωτικά και περιλαμβάνει το ονοματεπώνυμο του προσώπου, όπως αυτό αναγράφεται στην ταυτότητα ή στο διαβατήριο.
• Εφόσον πραγματοποιηθεί επαναληπτικός εργαστηριακός έλεγχος με τη μέθοδο PCR μετά από τις ενενήντα (90) ημέρες συν μία (1) ημέρα και είναι θετικός, δεν εκδίδεται πιστοποιητικό νόσησης, τηρουμένων πάντως των επιβαλλόμενων μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας.
• Τα ανωτέρω πιστοποιητικά, επιδεικνύονται είτε εκτυπωμένα από την ψηφιακή πλατφόρμα www.gov. gr είτε ηλεκτρονικά μέσω κινητής συσκευής του ατόμου, τα οποία ο αρμόδιος υπάλληλος, ο ιδιοκτήτης ή νόμιμος εκπρόσωπος της εκάστοτε επιχείρησης, ο εργοδότης ή το εκάστοτε εξουσιοδοτημένο πρόσωπο σαρώνει ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής εφαρμογής του άρθρου 33 του ν. 4816/2021 Covid Free GR με ταυτόχρονο έλεγχο ταυτοπροσωπίας του κατόχου.
• Εναλλακτικά, εφόσον τα ανωτέρω πιστοποιητικά επιδεικνύονται από αλλοδαπό που προέρχεται από τρίτη χώρα (εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης), τα πρόσωπα του προηγούμενου εδαφίου ελέγχουν τα πιστοποιητικά αυτά σε έγχαρτη μορφή με ταυτόχρονο έλεγχο ταυτοπροσωπίας του κατόχου».

Πού ισχύει η είσοδος με την επίδειξη του πιστοποιητικού νόσησης τρίμηνης ισχύος

• Το πιστοποιητικό νόσησης τρίμηνης ισχύος μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους ανεμβολίαστους που έχουν νοσήσει για όλες τις δραστηριότητες όπου επιδεικνύεται και γίνεται δεκτό δηλαδή σε μαγαζιά, εστιατόρια, και γενικά σε όλους τους κλειστούς χώρους.

Φυσικά για τους ανεμβολίαστους που δεν έχουν νοσήσει και δεν έχουν αυτό το πιστοποιητικό ισχύουν τα ήδη ισχύοντα περιοριστικά μέτρα που συνεχίζονται και αναφέρονται και πάλι αναλυτικά στην ΚΥΑ. Δείτε παρακάτω αναλυτικά τις δραστηριότητες που θα χρειαστεί να το επιδείξετε.

• Δημόσιες υπηρεσίες
• Τράπεζες
• Είσοδο σε δικαστήρια, τις εισαγγελίες, τα στρατιωτικά δικαστήρια, τα έμμισθα και άμισθα υποθηκοφυλακεία, τα πάσης φύσεως κτηματολονικά γραφεία και υποκαταστήματα του φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο», καθώς και την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών
• Δημοτικά Κέντρα Ανοικτής Προστασίας Ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ)
• Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών ανοιχτής φροντίδας και υποστήριξης ηλικιωμένων με τη συμμετοχή μόνο προσώπων για τη λειτουργία τους
• Για την Διά ζώσης εκπαιδευτική λειτουργία των φροντιστηρίων και των κέντρων ξένων γλωσσών και το προσωπικό αυτών
• Λειτουργία των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας (Σ.Δ.Ε.) Α’ και Β’ Κύκλου, με φυσική παρουσία των εκπαιδευόμενων/και των εκπαιδευτών
• Η είσοδος στο εξεταστικό κέντρο για τη διεξαγωγή κάθε είδους εξετάσεων του άρθρου 19 της υπό στοιχεία Δ1α/ΓΠ.οικ.55254/9.9.2021 (Β’ 4187) κοινής υπουργικής απόφασης καθώς και για το προσωπικό που απασχολείται με φυσική παρουσία κατά τη διενέργεια των εξετάσεων
• Τα πρόσωπα εισέρχονται προς τον σκοπό συμμετοχής σε κάθε είδους θρησκευτική τελετή
• Είσοδος σε κλειστούς σε Αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, κλειστά μνημεία και χώροι διεξαγωγής εικαστικών και λοιπών χώρων καλλιτεχνικών εκθέσεων
• Είσοδος σε κλειστούς χώρους Ζωντανών θεαμάτων και ακροάματα, αλλά και λοιπές παραστατικές τέχνες
• Είσοδος σε κλειστές κινηματογραφικές αίθουσες (δωδεκάμηνης λειτουργίας)
• Είσοδος σε Κέντρα διασκέδασης συμπεριλαμβανομένων κλειστών χώρων δεξιώσεων, μουσικών σκηνών και μπουάτ
• Εστίαση (Είσοδος σε εστιατόρια, καφέ, ίντερνετ καφέ, κυλικεία, αναψυκτήρια, καντίνες, catering, εξωτερικοί χώροι δεξιώσεων)
• Είσοδος σε Παιδότοπους
• Αεροπορικά ταξίδια
• Αθλούμενοι για προπονήσεις και αγώνες, ομαδικών και ατομικών αθλημάτων για να εξαιρεθούν από τον διαγνωστικό έλεγχο για κορωνοϊό COVID-19 (PCR ή rapid test)
• Είσοδος σε εμπορικές εκθέσεις σε κλειστούς χώρους
• Είσοδος σε Ζωολογικούς κήπους και φυσικούς βιότοπους
• Είσοδος σε α) Υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων, β) υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών με μηχανήματα, γ) υπηρεσίες εκμετάλλευσης ηλεκτρονικών παιχνιδιών, δ) υπηρεσίες εκμετάλλευσης μηχανημάτων τυχερών παιχνιδιών (με κερματοδέκτη), ε) υπηρεσίες που παρέχονται από καφενείο, με τεχνικά και μηχανικά παιχνίδια, στ) υπηρεσίες παροχής πρόσβασης στο διαδίκτυο, ζ) επιχειρήσεις λειτουργίας υπηρεσιών καζίνο
• Υπηρεσίες ψυχαγωγικών δωματίων απόδρασης (escape rooms)
• Υπηρεσίες σφαιριστηρίου και συναφών ψυχαγωγικών παιχνιδιών (ποδοσφαιράκια, μπιλιάρδο κ.λπ.) και αίθουσες μπόουλινγκ
• Τουριστικές επιχειρήσεις της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014 (τουριστικά καταλύματα, για τους διαμένοντες)
• Θεματικά χριστουγεννιάτικα πάρκα

Δύο Νέες κατηγορίες Δραστηριοτήτων και τα μέτρα γι’ αυτές Χιονοδρομικά κέντρα από 11.12.2021

Λειτουργία από τις 11.12.2021 με τήρηση των μέτρων του πίνακα Α και επιπλέον με τους ακόλουθους κανόνες:

• Οι χώροι εστίασης/chalet λειτουργούν σύμφωνα με τους υγειονομικούς όρους σε υπαίθριο και εσωτερικό χώρο του σημείου 16 (εστίαση).
• Τα καταστήματα λιανικής πώλησης λειτουργούν σύμφωνα με τους υγειονομικούς όρους του σημείου 24 (λιανεμπόριο). Τα καταστήματα ενοικίασης εξοπλισμού των σχολών χιονοδρομίας λειτουργούν σύμφωνα με τους υγειονομικούς όρους του σημείου 24 (λιανεμπόριο) και με την επιπρόσθετη υποχρέωση της απολύμανσης ρουχισμού, μάσκας σκι και κράνους σκι πριν από την κάθε νέα τους χρήση (ενοικίαση).
• Οι ξενώνες/ξενοδοχεία λειτουργούν σύμφωνα με τους υγειονομικούς όρους του σημείου 38 (τουριστικές επιχειρήσεις της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014).

Για τους αναβατήρες ισχύουν οι εξής κανόνες:

• Για αναβατήρες κλειστού τύπου, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα συνεχούς φυσικού αερισμού, δεν υφίσταται κανένας περιορισμός, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιβαίνοντες φορούν μάσκα με τις προδιαγραφές του σημείου 1 του πίνακα Α και πραγματοποιείται συνεχής φυσικός αερισμός.
• Οι αναβατήρες κλειστού τύπου, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα συνεχούς φυσικού

Θεματικά χριστουγεννιάτικα πάρκα

• Λειτουργία με τήρηση των μέτρων του πίνακα Α (πλην του σημείου 2 του πίνακα αυτού) και επιπλέον με τους ακόλουθους κανόνες:

Οι επισκέπτες εισέρχονται κατόπιν υποχρεωτικής επίδειξης κατά την είσοδο:

• [α] πιστοποιητικού εμβολιασμού, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9, ή
• [β] πιστοποιητικού νόσησης, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 9.
• Οι ανήλικοι από τεσσάρων (4) έως και δεκαεπτά (17) ετών προσκομίζουν δήλωση αρνητικού αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (self-test), σύμφωνα με τις παρ. 3 και 4 του άρθρου 9.
• Μέγιστος αριθμός ταυτόχρονης παρουσίας επισκεπτών όλων των ηλικιών: ένα (1) άτομο ανά 5 τ.μ.
• Ορισμός διαφορετικών σημείων εισόδου και εξόδου, καθώς και περίφραξη του χώρου του πάρκου, ώστε η είσοδος και η έξοδος να πραγματοποιούνται μόνο από τα οριζόμενα σημεία.
• Μονοδρόμηση της κατεύθυνσης του ρεύματος των επισκεπτών και διαρκής έλεγχος τήρησης της ροής αυτών από το προσωπικό της επιχείρησης.
• Υποχρεωτική χρήση μάσκας σε όλους τους χώρους (εσωτερικούς και εξωτερικούς), τηρούμενων των προδιαγραφών του σημείου 1 του πίνακα Α.
• Δωρεάν διάθεση μασκών σε όλους τους επισκέπτες και διαθεσιμότητα αντισηπτικών σε όλα τα σημεία ενδιαφέροντος και παιχνιδιού.
• Διαρκής υπενθύμιση της τήρησης των μέτρων προστασίας/υγιεινής από τις μικροφωνικές εγκαταστάσεις τις επιχείρησης.

—————

Πώς επηρεάζουν τη διασπορά τα παιδιά

Εμβολιασμό έναντι του κορωνοϊού παιδιών και ενηλίκων και τεστ πριν από το ρεβεγιόν και οποιαδήποτε κοινωνική συνάθροιση, τόσο για τους εμβολιασμένους όσο και για τους ανεμβολίαστους, συνιστούν οι ειδικοί επιστήμονες για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, που και φέτος θα πρέπει να εορταστούν συντηρητικά: με τις ίδιες παρέες και (κατά το δυνατόν…) ανοιχτά παράθυρα.

της Πέννυς Μπουλούτζα

Με τον εμβολιασμό των παιδιών ηλικίας 5 έως 11 ετών να ξεκινάει την προσεχή Τετάρτη, οι επιστήμονες προτρέπουν τους γονείς να προγραμματίσουν το ραντεβού, τονίζοντας ότι τα παιδιά «κολλάνε και μεταδίδουν τον ιό όπως οι ενήλικοι». Είναι ενδεικτικό ότι από τον Μάιο και μετά, με το άνοιγμα πολλών δραστηριοτήτων, την επικράτηση του στελέχους «Δέλτα» αλλά και τον εκτεταμένο έλεγχο για τα σχολεία, τα κρούσματα σε παιδιά έχουν εξαπλασιαστεί.

«Υπάρχει μια αύξηση το τελευταίο διάστημα στα κρούσματα στα παιδιά. Στις αρχές Οκτωβρίου το 25% των κρουσμάτων ήταν σε παιδιά 4 έως 18 ετών. Τώρα το ποσοστό έχει φτάσει το 29%. Από τον Μάιο έως τώρα τα κρούσματα στα παιδιά έχουν εξαπλασιαστεί, όταν σε άλλες ηλικίες έχουν διπλασιαστεί έως τριπλασιαστεί. Το ίδιο παρατηρείται σε όλη την Ευρώπη», επισημαίνει στην «Κ» η καθηγήτρια Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας, διευθύντρια της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ στο νοσοκομείο Παίδων Π. & Α. Κυριακού, Μαρία Τσολιά. Οπως τονίζει, «τα παιδιά και κολλάνε και μεταδίδουν όπως οι ενήλικοι, ειδικά με το στέλεχος “Δέλτα”. Δεν ισχύει αυτό που λεγόταν στην αρχή, ότι δηλαδή δεν έχουν ρόλο στην επιδημία. Μελέτες που έχουν γίνει έκτοτε με σωστή μεθοδολογία μάς έχουν δείξει το αντίθετο. Τα παιδιά συντηρούν την πανδημία».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει ο ΕΟΔΥ, τα επιβεβαιωμένα κρούσματα σε άτομα έως 17 ετών ξεπερνούν πλέον τις 169.000 και αποτελούν το 17,2% των κρουσμάτων που έχουν καταγραφεί από την αρχή της πανδημίας. Εως τις αρχές Μαΐου είχαν καταγραφεί 26.000 κρούσματα σε παιδιά και εφήβους (7,6% των κρουσμάτων έως τότε).

Εξαπλασιάστηκαν τα κρούσματα στα παιδιά από τον περασμένο Μάιο έως σήμερα.

«Κολλάνε και μεταδίδουν τον ιό όπως οι ενήλικοι», λένε οι επιστήμονες. Αυτό που δεν έχει αλλάξει είναι η βαρύτητα της νόσου στα παιδιά. Είναι ενδεικτικό ότι από τους περίπου 4.800 ασθενείς με COVID-19 που νοσηλεύονταν την περασμένη Πέμπτη στη χώρα μας, το 1,17% αφορούσε παιδιά και εφήβους, ενώ έως και την Πέμπτη είχαν καταγραφεί τέσσερις θάνατοι σε αυτές τις ηλικίες. Ο ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής και πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, αναφέρει στην «Κ» ότι «η κλινική εικόνα των παιδιών ομολογουμένως είναι πολύ πιο ήπια και συχνά ασυμπτωματική. Υπάρχει ωστόσο ένα μικρό μερίδιο των παιδιών που θα περάσει πιο σοβαρά τη νόσο, θα νοσηλευτεί και ενδεχομένως να καταλήξει. Κατά κανόνα πρόκειται για παιδιά με υποκείμενα νοσήματα, ωστόσο μπορεί να συμβεί και σε παιδιά απόλυτα υγιή όπως ήταν η 14χρονη που έχασε η ζωή της πριν από μία εβδομάδα. Αρα και τα παιδιά κινδυνεύουν. Λιγότερο μεν, αλλά κινδυνεύουν», επισημαίνει ο καθηγητής. Και τονίζει ότι «η πρόληψη γίνεται κυρίως μέσω των εμβολιασμών, ειδικά σε μια περίοδο που το ιικό φορτίο είναι πολύ υψηλό. Τα εμβόλια είναι αθώα και οι παρενέργειες ελάχιστες, ειδικά στα παιδιά 5 έως 11 ετών. Το θέμα των παρενεργειών και κυρίως της μυοκαρδίτιδας, περικαρδίτιδας σε εφήβους έχει υπερτονισθεί. Εάν κάποιος νοσήσει με COVID-19, οι πιθανότητες εκδήλωσης μυοκαρδίτιδας είναι έξι φορές υψηλότερες και η ίδια η επιπλοκή είναι πιο σοβαρή».

Εως σήμερα στη χώρα μας έχει εμβολιαστεί έναντι του SARS-CoV-2 το 47,65% των εφήβων ηλικίας 15 έως 17 ετών και το 31,5% των παιδιών 12 έως 14 ετών. «Εκτιμώ ότι δεν έχουμε πάει άσχημα», σημειώνει η κ. Τσολιά, τονίζοντας ότι «συγκριτικά με τις ΗΠΑ, όπου οι εμβολιασμοί εφήβων άρχισαν πιο νωρίς, τα στοιχεία είναι καλά. Στις ΗΠΑ, το 60% των εφήβων 12 έως 17 ετών έχουν κάνει μία δόση του εμβολίου και το 50% έχουν εμβολιαστεί πλήρως. Και ήδη στη χώρα μας βλέπουμε τις πρώτες ενδείξεις μείωσης του αριθμού των κρουσμάτων σε εφήβους σε περιοχές με υψηλή σχετικά εμβολιαστική κάλυψη σε αυτή την ηλικιακή ομάδα».

Ερωτήματα σε παιδιάτρους

Από την περασμένη εβδομάδα, όταν ανακοινώθηκε η έναρξη των εμβολιασμών των παιδιών 5 έως 11 ετών, οι παιδίατροι λαμβάνουν συνεχώς ερωτήματα από γονείς για το τι να κάνουν. Η κ. Τσολιά επισημαίνει ότι «οι περισσότεροι είναι θετικοί στον εμβολιασμό, αλλά κάποιοι έχουν επιφυλάξεις. Ρωτούν εάν θα ήταν καλύτερα να περιμένουν λίγο για να δουν εάν το εμβόλιο έχει παρενέργειες. Τους λέμε ότι υπάρχει ήδη εμπειρία από τις ΗΠΑ, όπου έχουν εμβολιαστεί περίπου 5 εκατ. παιδιά ηλικίας 5 έως 11 ετών και οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι σπάνιες και όχι σοβαρές».

Οπως τονίζει ο κ. Κωνσταντόπουλος, «για να πεισθούν οι γονείς και τα παιδιά θα πρέπει ο παιδίατρος να αφιερώσει χρόνο και να τους μιλήσει κατ’ ιδίαν. Χρειάζεται μια διαλογική συζήτηση πρόσωπο με πρόσωπο. Αλλά θα πρέπει ο γιατρός να κατέχει το θέμα. Θα δεχθεί πολλές ερωτήσεις. Εάν δεν γνωρίζει, δεν πρόκειται να πείσει τους γονείς».

Ενόψει των εορτών των Χριστουγέννων και με τον SARS-CoV-2 να συνεχίζει να κυκλοφορεί στην κοινότητα, η κ. Τσολιά και ο κ. Κωνσταντόπουλος καλούν παιδιά και γονείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να συνεχίσουν να τηρούν μια συντηρητική στάση. «Να μη συναντιόμαστε με πολλές διαφορετικές παρέες, να μην αλλάζουμε παρέες. Οσα παιδιά μπορούν να εμβολιαστούν να το κάνουν. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να αποφεύγονται οι συναθροίσεις με πολλά άτομα και θα πρέπει οι χώροι να είναι αεριζόμενοι. Και καλό θα είναι να κάνουμε ένα τεστ πριν πάμε σε μια κοινωνική εκδήλωση, ανεμβολίαστοι και εμβολιασμένοι. Και τα ευάλωτα άτομα παρά τον εμβολιασμό να κάνουν όσο είναι εφικτό χρήση της μάσκας», συνιστά η κ. Τσολιά.

Ο κ. Κωνσταντόπουλος σημειώνει ότι «σε εορταστικές εκδηλώσεις που γίνονται για τα παιδιά αυτές τις ημέρες θα πρέπει οι μεν ενήλικοι να είναι πλήρως εμβολιασμένοι και με την τρίτη δόση, και σε περίπτωση που δεν έχουν κάνει την τρίτη δόση ας κάνουν ένα τεστ για να είναι σίγουροι ότι δεν έχουν κολλήσει. Και τα παιδιά να έχουν κάνει rapid τεστ».

Εμβολιασμός παιδιών 5-11 ετών

Tην προσεχή Τετάρτη ξεκινάει ο εμβολιασμός των παιδιών 5 έως 11 ετών κατά της COVID-19 στη χώρα μας. Οι εμβολιασμοί θα πραγματοποιούνται από παιδιάτρους σε νοσοκομεία και σε δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας σε 75 περιοχές της χώρας. Στην Αττική οι εμβολιασμοί θα πραγματοποιούνται σε πέντε σημεία: νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία, Παίδων Πεντέλης, Ασκληπιείο Βούλας, Κέντρο Υγείας Αγίας Σοφίας στον Πειραιά και Κέντρο Υγείας Περιστερίου. Κλιμάκια της επιχείρησης «Ελευθερία» θα μεταβούν το επόμενο διάστημα σε νησιά και απομακρυσμένες περιοχές για «καταδρομικούς εμβολιασμούς» σε παιδιά. Στα παιδιά 5 έως 11 ετών χορηγείται το ένα τρίτο της δόσης που δίνεται στις μεγαλύτερες ηλικίες (10 μικρογραμμάρια έναντι 30 μικρογραμμαρίων). Η αποτελεσματικότητα του παιδικού εμβολίου φτάνει το 90,7% για την πρόληψη συμπτωματικής λοίμωξης. Στις ΗΠΑ έχουν ήδη εμβολιασθεί 5 εκατ. παιδιά, χωρίς να έχουν παρατηρηθεί σοβαρές και απρόσμενες παρενέργειες.

Πηγή: kathimerini.gr